Gözlərinin  küncündə  bir  damla  yaş  var...dupduru..Yurdu-yuvası  yağmalananda, ev-eşiyindən  didərgin  düşəndə  gözündən  çıxan o  acı  yaş...eləcə  donub  qalmışdı..yanağına    süzülməmiş,  əllər  onu  silməmişdi...Yurdsuz  illərində  çox  ağlamışdı.. o  göz  yaşlarını   yığsaydın,    bəlkə də  dərya  olardı..amma    qəlbinə   axıtmışdı.. o  damcıların səsini   yalnız   özü  eşitmişdi... Bu  illərdə  yuxularında  ancaq  o   dağı,   bir  də  o  meşəni   görərdi.. Süsən  dağını, Süsən  meşəsini...çinarlar  arasında  dolaşar,  dağın  ətəyində  dayanıb zirvəsinə  baxardı..və nə  hikmətdisə  yamyaşıl-Süsən  rəngli,  Süsən  ətirli,  çinar  boylu  olardı o  yuxular.. Gördüklərinin yuxu  olduğunu  hiss   edincə  gözlərini  açmaq,  o  çinarlardan, o  dağlardan  ayrılmaq     istəməzdi. Həmin  günü  xəyal  kimi   dolaşar, gecələr  tez  yatar,  yurdunu,  ev-eşiyini  yuxusuna  çağırardı...Tanış  hisslərdi   eləmi...Yox,   min  məhəbbətlə   tikdiyi   evi-eşiyi  əlindən  alınan,    qapıda  qoyub  gəldiyi  qoyun- quzunun,  toyuq-cücənin, ipdə asılı  qalan  pal-paltarın,  ağzı  açıq  qalmış   su  quyusunun,  ocağın  üstündə  qaynamağa  qoyulmuş  o südün ətrinin,  həyət-bacada eşidilən əzizlərinin  səsinin həsrətini  çəkənlər  yaşar  bu  hissləri... Deyir, yurdumun  bir  səhər  havasını,  qoyun-quzunun  yanından  nazla  ötüşünü,  səhər  samovarının  ev   adamlarını  süfrəyə  çağırmasını  min  şəhərə  dəyşmərəm..Zəngilan  sakini Qəmər nənə..

Erməni mənfurlar Zəngilanı  işğal  edəndən   ayrı  düşdüyü  Süsən  dağlı, qoca  çinarlı  yurdunu  sevgili  kimi  gözlədi Qəmər  ana...İtkin  düşən, əsir  alınan,  səsi  çatmayan,  ünü  yetməyən,  amma  bütün  günü  içində  onunla danışan,  onunla  dərdləşən  sevgili  kimi..Əri  müharibəyə  getmiş,  bir  parça  kağızı belə  gəlməmiş  gəlinlər  kimi..  zindana  atılan,  amma  təslim  olmayan  bəyzadə  xatunu kimi... sədaqətlə,  sevə - sevə  gözlədi...balaları   da  yanındaydı, hərəsi  bir  budaq  nəvələri   də,  hərəsi  bir   dünya    nəticələri  də...Başına  dolanar, nazını  çəkər,  hər  şeyin  ən  yaxşısını  nənələri  Qəmər  ana  üçün  düzüb-qoşardılar...və  gözləri  üzlərində   qalardı.Onların: "Bir  istəyin  varmı" sualına,  "yox,canınızın  sağlığı"   cavabını  verər,  dolmuş  gözlərini ... dolandırıb ürəyində  pıçıldardı: "İstəyim....istəyim   Zəngilandı.." ...Və   düz  27  il - düz  bir  igidin  ömrü  Qəmər  nənə  gündə  yüz  dəfə  "qoyun-  quzu  bəzəkli  dərələrin"  boy-buxununa canını  qurban   dedi, "Sizlər  yadıma  düşəndə  ürəyim  qubar eləyir"  söylədi...a Azərbaycanın  Vətən  Müharibəsi  başlananda  Qəmər  nənə  günlərlə  özünə  yer  tapmadı...həm  cəbhədə  olanı,  döyüşün ən  qaynar  yerində  vuruşanı   vardı,  həm   də  illərdi  gözü yolda  qalan  Zəngilanı...və  ora    qayıtmaq  həsrəti...elə  bu     həsrət  yaşatmışdı  onu..92 yaşına  çatdırmış, nə  vaxtsa bir  mübarək  gündə  doğma  torpağına  qayıdacağı  inamı  onu  qürurlu  saxlamışdı,  səsinin  şaxını  sındırmamışdı.. Günlərlə  ekranın  qarşısından  çəkilmədi..Ali  Baş  Komandana,  əsgərlərimizə  dərya  suları,  ağac  yarpaqları, səhra  qumları  qədər  dualar  elədi...  və  hər dəfə  Ali  Baş  Komandan  xalqa  azad  olunmuş ərazilərimizin  müjdəsini  verəndə  gözlərinin  küncündə  o  bir  damla  yaş   göründü, səsi  titrədi: "Gözlərinin, yumruğunun qadasın  alım, prezident,  Zəngilanı   de,  Zəngilanı..." Zəngilanın  işğaldan  azad  olunduğu   gün  qəribə  hadisə  baş  vermişdi...Qəmər nənə  illərdi  qoruyub  saxladığı  allı-güllü  şalını  başına  salmış,  evdəkilərin təəccüb  dolu  baxışlarına  "bu  gün  Zəngilanımın  müjdəsi  olacaq, yuxusunu  görmüşəm...    görmüşəm ki,  evimizin  yanındakı  dərə  vardı  ha...bax  o dərənin  başında  atlar düzülüb, hamısı da  mənə  baxır"  demişdi... Və  həmin  günün  axşamı  Qəmər ananın  yuxusu  çin  çıxmış,   dilindən  bədahətən bir  bayatı  süzülmüşdü: Qarabağ  deyir: Əzizim tar  çalana Tarı  ver  tar çalana Vətənimi əlimdən  alanın   Ürəyi  parçalana. Bu  sözü  dəfələrlə  təkrar  etmiş, sanki  illərdi  yanan kölnünü soyutmuşdu:"Ürəyi parçalana...ürəyi  parçalana"... Və  bir  niyyətini   elə  o  gecə  balalarına  açıb  demişdi.."gedəcəm  Zəngilana,  orda  92  yaşımı  keçirəcəm..." Az qalıb, çox  az ...Qəmər  nənənin  Zəngilanına-sevgilisinə   qovuşmağına...gedəcək yurduna, gəzəcək  qarış-qarış... südü  ocağın  üstündən  götürəcək, paltarı  ipdən, su  quyusunun  ağzını  örtəcək..və balalarını  başına yığıb  bir  ad  günü  düzənləyəcək...çal-çağırlı, toy-büsatlı.. O ad  günündə mütləq bir  tarzən  olacaq və  başına  allı-güllü şalını  salmış Qəmər  nənə  sevgili  Zəngilanının  dağına-dərəsinə  baxıb tarzənə  tərəf  dönüb pıçıldayacaq: Əzizim tar çalana..gəlmişəm Zəngilana.. Və  gözlərinin  küncündə yenə  bir cüt  yaş  görünəcək..bu  dəfə  yurd  dadlı, bu  dəfə  sevinc  yaşı..